Voor de jongeren onder jullie die Radio Noordzee, Mi-Amigo en anderen alleen van internet kennen, in 1959 kende Europa voornamelijk door de overheid gecontroleerde staatszenders, 538, Sky of Q-Music, bestonden nog niet, sterker nog, de oprichters van die stations kregen nog borstvoeding of hun toekomstige ouders hadden net verkering gekregen.
Nederland moest het doen met Hilversum 1 en Hilversum 2 plus 1 tv station.
De tieners van toen kregen, via met name Radio Luxemburg ( 208 meter middengolf ) een andere muzieksmaak, muziek die de beide Hilversumse zenders niet of sporadisch draaiden.
De ideale voedingsbodem voor vrije radio, Nederland kende in die tijd 100den vrije radiostations die de overheid op haar beurt bestreed middels opsporing, in beslagname en vervolging.
Bij een aantal mensen ontstond het idee om een radiostation op te zetten dat geen last zou hebben van inmenging door de overheid en na lang onderzoek m.b.t. regelgeving ontdekte men een hiaat, de zee....
Uitzendingen vanaf zee, mits buiten de toenmalige 3 mijl zone, vielen onder het internationale zeerecht, dat, door alle landen is erkend, kende geen bepalingen of beperkingen indien iemand een zender vanaf een bootje zou opstarten.
In 1959 startte Radio Veronica, gevolgd door Radio Caroline in 1964 en vele andere stations tot....1967.
Via een slimme truc maakte de Britse overheid in dat jaar bijna alle voor de Engelse kust liggende zeezenders het uitzenden onmogelijk.
Ook de Nederlandse overheid zat niet stil, het voortbestaan van Radio Veronica hing in 1964/1965 aan een zijden draadje toen er, voor de kust, ineens een booreiland verscheen met daarop een tv station en een radiozender, genaamd RTV Noordzee.
Het kunstmatige eiland lag buiten de 3 mijl zone maar de stalen poten stonden een stukje zeebodem dat, internationaal bepaald, bij Nederland hoorde, het zee tv avontuur duurde dan ook slechts enkele maanden, met flink machtsvertoon maakte de Nederlandse regering een einde aan de populaire uitzendingen vanaf het REM eiland.
Toen iemand bij de overheid opmerkte dat Veronica zich in feite ook op Nederlands grondgebied bevond, het schip lag dan, ongrijpbaar voor justitie,op 3 mijl buiten de kust maar het anker bevond zich op de zeebodem en daarmee zou het gehele schip onder de Nederlandse regelgeving vallen en dus illegale uitzendingen verzorgen....
Gelukkig ging die vlieger niet op omdat Veronica's zendschip niet onder de Nederlandse vlag voer maar onder Panamese vlag stond geregistreerd, volgens Internationaal zeerecht mocht geen enkel ander land als het land van registratie in zo'n geval ingrijpen, Panama had echter geen trek om actie tegen Veronica te ondernemen, het station kon doorgaan met haar uitzendingen.
Deze situatie bleef zo tot Nederland het in der haast gemaakte Verdrag van Straatsburg in 1973 ondertekende. Dit verdrag verbood de uitzendingen zelf niet maar iedereen die een paspoort had van een der landen mocht er geen programma's voor maken of meehelpen aan de bevoorrading of zelfs maar een commercial laten draaien. Op 31 augustus 1974 betekende dit dan ook voor de zeezenders Veronica en Noordzee dat zij de uitzendingen moesten staken maar het hield niet in dat het zeezendertijdperk hiermee tot de geschiedenis behoorde.
Op 1 september 1974 klonk in de vroege ochtend uit de radiospeaker het bekende geluid van radio Mi-Amigo met hun normale programmering, Hollandse en Belgische commercials en in de avond gevolgd door Radio Caroline.
Mi-Amigo had haar hoofdkantoor naar Spanje verplaatst, dat land had het verdrag niet ondertekend zodat het station zich geen zorgen hoefde te maken. De Dj's maakten officieel geen programma voor de zeezender Mi Amigo maar een syndicated bandprogramma men dat in vele shoppingcenters afdraaide. De adverteerders liepen daardoor ook geen enkel risico, zij maakten immers promotie voor hun bedrijf om het shoppende publiek te informeren....dat je diezelfde programma's ineens 14 dagen later ook op de middengolf kon horen....tsja, iedereen kon de bandprogramma's immers bestellen, Mi Amigo Spanje had daar niets mee te maken.
Caroline koos voor een andere opzet: Haar hoofdkantoor stond in de USA, makkelijker voor de hoofdsponsors, diverse radiopredikanten en de Canadese lotto. Bovendien had de eigenaar van radio Caroline zeer goede banden met de Amerikaanse regering, die vond, op haar beurt, de onderdrukking van commerciële radio- en tv in Europa een een vreemde zaak en ondersteunde op de achtergrond het Caroline project.
Eind jaren 70 leek er een einde te zijn gekomen aan het zeezendertijdperk, de MV Mi-Amigo, verging tijdens een flinke storm voor de kust van Engeland en ook het 2e zendschip, dat de Mi-Amigo organisatie i.v.m. de slechte conditie van de MV Mi Amigo stand by voor anker had laten leggen, sloeg later dat jaar van haar ankers en de Belgische justitie maakte van de gelegenheid gebruik om het schip in beslag te nemen.
Het bleef echter niet lang stil vanaf de Noordzee, diverse projecten zoals Radio Delmare en Radio Paradijs zagen het levenslicht maar moesten door slecht beleid en justitioneel optreden vroegtijdig stoppen....
Ik maak even een sprongetje naar 1983, na het zinken van de MV Mi Amigo eind jaren 70 ging de Caroline directie op zoek naar een schip dat niet alleen geschikt moest zijn om meerdere zenders op hetzelfde moment te laten draaien maar dat ook gedurende lange tijd zonder bevoorrading op zee kon verblijven.
De keuze viel op de Ross Revenge, een groot vissersschip dat door de Europese quotering lag te verroesten in een Ierse haven.
Caroline keerde terug in de ether, harder als ooit te voren, overdag beluisterbaar
in de gehele UK plus Benelux en gedurende de nacht tot in Oost Europa.
Het duurde niet lang dat ook een Nederlands station haar uitzendingen vanaf de Ross Revenge opstartte, Radio Monique ( het voormalige Radio Paradijs project dat in 1981 vroegtijdig door de Nederlandse overheid is gestopt ).
Met name de komst van Laser deed bij de Britse overheid de alarmbellen rinkelen, men startte met het monitoren van de activiteiten op beide schepen om op die manier de bevoorrading te verstoren.
Voor de Ross Revenge had een en ander geen effect, men had een grote bunkervoorraad en bevoorrading geschiedde vanaf andere landen als de UK. Verder had het station een aantal vrienden op hoge posities zodat Caroline plus haar Nederlandse zuster Monique, hun gang konden blijven gaan.
Laser moest ook om financiële redenen haar uitzendingen stoppen.
In 1987 kreeg de Caroline organisatie te maken met een flinke tegenslag, de 100 meter hoge mast knapte tijdens een orkaan af als een luciferhoutje. Radio Monique keerde, na het plaatsen van een andere, kleinere mast, niet meer terug op de middengolf.
Radio Caroline liep hierdoor een flinke stroom inkomsten mis en het zag er naar uit dat ook zij net verder konden gaan met hun station.
Als de nood het hoogst is dan is ook de redding nabij, een Hollandse investeerder meldde zich en Radio 819 ( het latere 538 ) startte haar programma's vanaf de Ross Revenge.
In 1989 gaf de Nederlandse overheid opdracht tot een raid op de Ross Revenge, daarbij zijn de zendinstallaties, studio's aan boord niet alleen ontmanteld maar ook vernield. Later is de Nederlandse overheid, na een jarenlang proces, veroordeeld tot teruggave van alle in beslag genomen spullen en het betalen van een schade vergoeding van 10 tallen miljoenen guldens.
Ook na die. illegale, raid bleef het niet lang stil, de Engelstalige uitzendingen vanaf de Ross Revenge vonden, na een maand repareren, een herstart.
Caroline moest haar uitzendingen vanaf zee in 1991 stoppen nadat de Britse overheid alle uitzendingen vanaf zee binnen 400 mijl van haar kust had verboden.
Einde van een roemrucht tijdperk? Het zendschip de Ross Revenge is volledig gerestaureerd, mede met het geld van de schadevergoeding en teruggave van de in beslag genomen zenders ( deze zijn overigens volledig operationeel, men hoeft alleen de zender maar aan te zetten ), de Communicator is vanaf 1994 nog lange tijd gebruikt voor de uitzendingen van o.a. Holland FM, radio 1224, Veronica1224 en sinds 2005 heeft Nederland er een echte zeezender, dit maal met vergunning, bij, Radio Seagull, uitzendend van de Jenny Bayton, een voormalig lichtschip dat gedurende een aantal maanden per jaar voor anker ligt op 8 kilometer uit de kust van Friesland.
Gedurende de periode van het jaar dat dit schip afgemeerd licht in Harlingen gaan de uitzendingen normaal door, je kunt dus gerust stellen dat de zeezenderperiode beslist nog niet afgesloten is.
Radio Batavia haar programmering ziet er vandaag dan ook iets anders uit als normaal:
13.00 Uur Kees Overmeer aan dek
13.30 Uur Zeezenderspecial met Bart Steenman ( ex radio Monique presentator )
14.30 Uur 2 Master met Boy Bensdorp
15.30 Uur Kees Overmeer met verzoek vanaf zee
Gedurende de uitzending kun je bellen met +31659742936, hou in de gaten dat de verbinding met de MV Elvira niet altijd goed is, het schip ligt tenslotte op 14 mijl uit de Nederlandse kust voor anker. Mailen mag ook:radiobatavia@hotmail.com
U kunt Radio Batavia vinden op de middengolf 1539 KHZ, het station zendt uit vanaf de MV Elvira, een oude kotter die op 14 mijl uit de kust verankerd ligt.
Heel veel luisterplezier,
Jack Mus Fansite hotemetoot
Geen opmerkingen:
Een reactie posten